Om onze ambities waar te maken, is een gezonde financiële positie nodig. Investeringen moeten leiden tot voldoende rendement om zo de continuïteit van de onderneming te waarborgen. Dat is ook in het publieke belang. De ontwikkeling van het onderliggend resultaat uit bedrijfsactiviteiten is een goede graadmeter hiervoor. Dit toont het resultaat uit bedrijfsactiviteiten opgeschoond voor bijzondere posten.

Onderliggend resultaat uit bedrijfsactiviteiten

Het onderliggende bedrijfsresultaat daalde in 2016 met € 89 miljoen naar € 145 miljoen (2015: € 234 miljoen^[1]). Bij het hoofdrailnet, waar het onderliggende bedrijfsresultaat met € 20 miljoen afnam, werden voornamelijk hogere vervoersopbrengsten gecompenseerd door hogere personeelskosten en hogere gebruikersvergoeding van het spoor. Het onderliggende bedrijfsresultaat bij NS Stations daalde in 2016 met € 32 miljoen, vooral vanwege minder verkopen van onroerend goed, lagere huuropbrengsten uit activa die in 2015 en 2016 verkocht zijn, lagere huur als gevolg van de Spoorwegwet en door het beëindigen van Retail Internationaal geen exploitatieverlies in 2016. Tenslotte daalde het onderliggend resultaat met € 36 miljoen door centralisatie van de huisvestingskosten en gestegen personeelskosten bij de stafafdelingen.

De grootste resultaatspost in 2016 uit niet-reguliere bedrijfsactiviteiten zijn de verkopen van de panden uit het Basisfonds Stationslocaties, leidend tot een eenmalige boekwinst van € 117 miljoen.

ROI

Het rendement op het geïnvesteerd vermogen (ROI) is in 2016 toegenomen naar 5,7% (3,5% in 2015). Op basis van het onderliggend resultaat is de ROI afgenomen van 4,9%^[2] in 2015 naar 3,1% in 2016. NS streeft naar een marktconform rendement op het eigen vermogen. Het in 2016 behaalde rendement is voldoende, maar de financiële vooruitzichten voor de lange termijn zijn uitdagend. NS werkt aan verbeterde besturing, versnelde onderhoudswerkzaamheden via Pitstop en brede inbedding van LEAN in de organisatie, wat moet leiden tot excellente processen maar ook tot betere financiële resultaten. Ook helpt het verhogen van de kwaliteit en kostenefficiency van de ondersteunende afdelingen bij het verbeteren van het rendement. Komende jaren moeten de kosten van stafafdelingen en indirecte medewerkers een dalende trend gaan laten zien zodat ruimte wordt gecreëerd voor investeringen in de klant.

• 1Vergelijkende cijfers 2015 aangepast met € 22 miljoen (2015: € 212 miljoen) als gevolg wijziging in classificatie als bijzondere post
• 2Vergelijkende cijfers onderliggend resultaat 2015 aangepast met € 22 miljoen (jaarverslag 2015: 4,5% gerapporteerd) als gevolg wijziging in classificatie als bijzondere post